تغییر نام خانوادگی و نام فامیل

افراد به دلایل مختلف ممکن است تصمیم به تغییر نام خانوادگی و نام فامیل خود نموده و بخواهند شناسنامه خود را در این خصوص اصلاح کنند این دلایل میتواند دو کلمه ای بودند یا داشتن معنی مستهجن و مزمون یا خارجی بودن و یا اینکه دارنده فامیل مشابه فرد بد نامی باشد. اصولا تغییر نام فامیل در صورتیکه مستندا به مواد 40 و 41 و 42 قانون ثبت احوال باشد به صرف یک درخواست به اداره ثبت احوال انجام میشود و در صورتیکه اداره ثبت احوال تفسیری ارائه دهد که مخالف خواست متقاضی بوه و یا به هر دلیل از اعمال قانون اجتناب ورزد متقاضی تغییر نام خانوادگی می تواند با مراجعه به دادگاه عمومی اجبار اداره ثبت احوال به انجام درخواست خود را تقاضا کند. قاضی دادگاه عمومی در صورتیکه درخواست را موجع تشخیص دهد به اداره ثبت احوال دستور تغییر و اصلاح شناسنامه و درج نام خانوادگی جدید مورد انتخاب متقاضی را می دهد.

تغییر نام خانوادگی (نام فامیل) – اصلاح شناسنامه

1.  مواد 40 , 41 و 42 قانون ثبت احوال و ماده 997 قانون مدني در خصوص نام خانوادگي.

2. مواردیکه اشخاص مي توانند درخواست تغيير نام خانوادگي نمايند.

3. شرايط شخص درخواست دهنده به شرط داشتن شرايط تغيير نام خانوادگي

4. مراحل انجام كار

1- مواد 40 , 41 و 42 قانون ثبت احوال و ماده 997 قانون مدني

به موجب ماده 997 قانون مدني هر شخص بايد داراي نام خانوادگي باشد. بموجب ماده 40 قانون ثبت احوال تغيير نام خانوادگي اشخاص منحصرا با تصويب سازمان ثبت احوال كشور خواهد بود. برابر تبصره ماده 41 قانون ثبت احوال, نام خانوادگي فرزند همان نام خانوادگي پدر مي باشد,اگرچه شناسنامه فرزند در قلمرو اداره ثبت احوال ديگري صادر گردد و مطابق ماده 42 زوجه مي تواند از نام خانوادگي زوج استفاده نمايد.

دارنده حق تقدم نام خانوادگي كسي است كه براي اولين بار در قلمرو هر اداره ثبت احوال مستقل نام خانوادگي خاصي بنام او در دفاتر نام خانوادگي  ثبت و مختص او شناخته شده باشد. حق تقدم نام خانوادگي پس از فوت دارندگان آن به ورثه قانوني او منتقل مي شود ، دارنده حق تقدم نام خانوادگي يا وارث قانوني او بالاتفاق مي توانند اجازه استفاده از نام خانوادگي خود را به اشخاص ديگر مشروط به آنكه محل صدور شناسنامه آنان يكي باشد بدهند . ضمنا دارنده حق تقدم و يا هر يك از وراث مي توانند شخصي كه بدون اجازه نام خانوادگي او را اختيار كرده مورد اعتراض قرار داده و تغيير نام خانوادگي او را از دادگاه بخواهند.

2- موارد مجاز درخواست تغيير نام خانوادگي

1. نام خانوادگي بيش از دو كلمه و يا بيش از يك كلمه و يك حرف يا عدد يا پسوند و يا بطور مطلق يا مضاف نام محل باشد . مانند : دو اصل تهراني ، علي نژاد مطلق ،  عدنان تكان تپه تهراني ، آحسيني پور ، طباطبائي

2. نام خانوادگي از واژه هاي مستهجن و ناپسند تركيب شده باشد . مانند : گدا پور ، پدر سوخته ، لش

3. نام خانوادگي از واژه هاي خارجي باشد . مانند : جانسون , چارلتون و ….

4. نام خانوادگي هاي مذموم كه مغاير ارزشهاي فرهنگ اسلامي باشد. مانند بي دين – شيطان پرست و ….

5. اسامي محل بطور مطلق و مضاف . : مانند كرجي ، افخمي تبريزي

تبصره – حذف نام محل از نام خانوادگي اشخاص بدون رعايت مقررات مربوط به دارنده حق تقدم نام خانوادگي انجام خواهد شد . مانند حسيني شيرازي به حسيني يا اكبري علي آبادي به اكبري

6. واژه هائي كه از القاب و اسامي مربوط به عناوين علمي اعم از درجات و مؤسسات علمي مانند دكتر ، دانشگاه و يا مناصب دولتي از لشكري و كشوري بصورت مطلق باشد مانند : سرهنگ ، شهردار

7. اجازه نامه از شوهر بدون رعايت حق تقدم بلامانع است. در صورت وقوع طلاق يا فسخ نكاح با  درخواست هر يك از زوجين ، سند سجلي و شناسنامه زوجه به نام خانوادگي اوليه برگشت داده مي شود.پس از فوت همسر تا زمانيكه زوجه شوهر ديگري اختيار نكرده باشد كماكان مي تواند از نام خانوادگي همسر متوفايش استفاده نمايد يا به نام خانوادگي اوليه خود برگردد.

8. در صورتيكه نام خانوادگي پدري تغيير يابد ، تغيير نام خانوادگي فرزندان كمتر از 18 سال با درخواست كتبي پدر و تغيير نام خانوادگي فرزندان كبير وي بدون رعايت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه از پدر ممكن خواهد بود.

9. هرگاه پدري نام خانوادگي خود را تغيير و فوت نمايد هر يك از فرزندان متوفي مي توانند برابر تبصره ماده 41 قانون ثبت احوال نام خانوادگي خود را به نام خانوادگي پدر تغيير دهند.

تبصره – برگشت به نام خانوادگي اوليه امكان پذير نيست در هنگام انتخاب نام خانوادگي جديد دقت لازم را مبذول نماييد.

3 – شرایط متقاضی نام خانوادگی

1. اشخاص 18 سال به بالا

2. اشخاص کمتر از 18 سال که دارای حکم رشد باشند

3. پدر يا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتر از 18 سال

4. قيم يا وصي براي اطفال تحت سرپرستي خود با ارائه مدارك مستند كه سمت او احراز شده باشد.

4- مراحل تغییر نام خانوادگی

1. تنظيم و تسليم درخواست تغيير نام خانوادگي

2. ارائه اصل شناسنامه و دو برگ تصوير از كليه صفحات آن

3. فيش بانكي به مبلغ ……… ريال نزد هر يك از شعب بانك ملي ايران بنام سازمان ثبت احوال كشور ـ اين فيش  پس از تصويب نام خانوادگي جديد اخذ خواهد شد.

4. ارائه اجازه نامه تنظيم شده در دفاتر اسناد رسمي يا نزد مسئول نام خانوادگي اداره ثبت احوال محل سكونت متقاضي, از پدر يا جد پدري براي فرزندان كبير كه بخواهند از نام خانوادگي هر يك از آنها استفاده نمايند.