مجازات توهین ساده در قانون ایران: شرایط و مراحل شکایت + نمونه شکوائیه

«گاهی فقط یک کلمه کافی ست تا آتش دعوایی شعله ور شود، دوستی ای از هم بپاشد یا …»

تصور کنید در یک دعوای خیابانی، یا در یک پیام در فضای مجازی، فردی به دیگری عبارتی بی ادبانه یا تحقیرآمیز نسبت دهد. آیا این صرفاً یک رفتار ناپسند اخلاقی است یا در دایره جرایم کیفری هم جای می گیرد؟ واقعیت این است که قانونگذار ایرانی نه تنها توهین را صرفاً عملی غیراخلاقی نمی داند، بلکه در مواردی آن را به عنوان یک جرم تلقی کرده و برای آن مجازات در نظر گرفته است.

در جامعه ای که احترام و حفظ کرامت افراد به عنوان یک ارزش اساسی شناخته می شود، توهین(حتی به ظاهر کوچک) می تواند پیامدهای سنگینی داشته باشد. از سوی دیگر، حساسیت زیاد در برخورد با این جرم باعث شده که بسیاری از مردم ندانند دقیقاً چه نوع رفتاری مصداق توهین ساده است و چه زمانی می توان برای آن شکایت کیفری مطرح کرد. آیا هر حرف زننده ای، توهین محسوب می شود؟ آیا لازم است توهین حتماً در حضور دیگران باشد؟ و اصلاً مجازات آن چیست؟

در ادامه، با بررسی دقیق تعریف قانونی توهین، شرایط تحقق آن، مصادیق عرفی، مجازات و مراحل شکایت، تصویری کامل و کاربردی از این جرم رایج اما ناشناخته به شما ارائه خواهیم کرد.

توهین یعنی چه؟

در قانون مجازات اسلامی تعریف صریحی از واژه «توهین» ارائه نشده است، اما با مراجعه به رویه قضایی و البته متن ماده ۶۰۸ این قانون، می توان فهمید که توهین به معنای نسبت دادن یا به کاربردن الفاظ یا رفتاری ست که حاوی نوعی تحقیر، بی احترامی یا خدشه به حیثیت و شخصیت فرد باشد؛ آن هم بدون آن که رفتار مزبور، الزاماً موجب انتساب عمل مجرمانه ای به شخص شود.

در واقع، توهین نقطه مقابل احترام است. وقتی کسی عمداً و آگاهانه از الفاظ یا حرکاتی استفاده می کند که شرافت، منزلت اجتماعی یا انسانی فرد دیگر را زیر سؤال ببرد، مصداق بارز توهین شکل می گیرد. اما این جرم، شباهت ها و تفاوت هایی با دو عنوان کیفری دیگر یعنی «فحاشی» و «افترا» دارد که دانستن آن برای مرزبندی دقیق موضوع ضروری ست.

تفاوت توهین با فحاشی و افترا

فحاشی: هرچند در زبان عامیانه «توهین» و «فحش دادن» اغلب مترادف گرفته می شوند، اما در حقوق کیفری، فحاشی معمولاً به کار بردن الفاظ رکیک، زشت و ناسزاگونه نسبت به فرد مقابل است. به عبارت دیگر، فحاشی یکی از مصادیق شدیدتر و آشکارتری از توهین است، ولی تمام توهین ها الزاماً فحاشی نیستند. ممکن است شخصی با لحن تمسخرآمیز یا رفتار تحقیرآمیز، به دیگری توهین کند؛ بی آن که فحش مستقیمی بدهد.

افترا: در افترا، عنصر مهم دیگری وجود دارد و آن «نسبت دادن عمل مجرمانه دروغین» به فرد است. یعنی اگر کسی به دروغ بگوید که فلانی دزد است، این دیگر فقط توهین نیست؛ بلکه افترا محسوب می شود که مجازات جداگانه ای دارد. پس تفاوت افترا با توهین در این است که در افترا، ادعای دروغین درباره وقوع جرم از سوی دیگری مطرح می شود، ولی در توهین صرفاً نوعی بی احترامی و تحقیر صورت می گیرد، بی آن که جرمی به طرف مقابل نسبت داده شود.

برای آشنایی کامل با جرم افترا و چگونگی شکایت از آن می توانید به مقاله« بررسی جامع جرم افترا: ارکان، مصادیق، تفاوت ها و مجازات ها» در همین سایت، مراجعه بفرمایید.

بنابراین:

توهین: بی احترامی و تحقیر (با لفظ، رفتار یا اشاره)، بدون نسبت دادن جرم.

فحاشی: کاربرد الفاظ رکیک و زننده (زیرمجموعه ای از توهین).

افترا: نسبت دادن دروغین یک جرم به دیگری.

تفاوت توهین ساده با توهین مشدد

اگرچه توهین در حالت عادی جرم است و می تواند برای مرتکب، پیامدهای کیفری داشته باشد، اما در برخی موارد، قانون گذار آن را مشدد دانسته و برای آن مجازات های سنگین تری تعیین کرده است. این همان جایی ست که مرز بین توهین ساده و توهین مشدد مشخص می شود.

توهین ساده: اهانت به افراد عادی، بدون شرایط خاص

توهین ساده وقتی رخ می دهد که فردی به شخصی عادی و بدون ویژگی خاصی (مثل مقام رسمی یا شخصیت مذهبی) بی احترامی کند؛ خواه با لفظ، خواه با رفتار. این نوع توهین مشمول ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی است که شایع ترین شکل درگیری های روزمره است.

توهین مشدد: وقتی هدف، مقدسات یا مقامات باشد

در مقابل، اگر توهین نسبت به اشخاص، نهادها یا مفاهیمی انجام شود که قانون گذار برای آن ها حرمت مضاعف قائل شده، جرم وارد مرحله ای شدیدتر می شود و مجازات آن نیز افزایش می یابد. مهم ترین مصادیق توهین مشدد عبارت اند از:

الف) توهین به مقامات رسمی کشور

طبق ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی:« هر کس با توجه به سمت، یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس جمهور یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه ها و موسسات و شرکت های دولتی و شهرداری ها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید به چهل و پنج روز تا سه ماه حبس و یا تا (74) ضربه شلاق و یا شش میلیون و ششصد هزار (6,600,000) تا هشتاد و دو میلیون و پانصد هزار (82,500,000) ریال جزای نقدی محکوم می شود.»

اینجا فقط توهین نیست که مهم است، بلکه مقام و سمت شخص توهین شونده باعث تشدید مجازات می شود.

ب) توهین به ادیان رسمی کشور یا مقدسات دینی

بر اساس ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی، توهین به مقدسات اسلام یا ائمه معصومین (ع)، اگر مشمول عنوان سَبّ النبی باشد، حتی ممکن است حکم اعدام داشته باشد. این نوع توهین، نه تنها شدیدتر است، بلکه از زمره جرایم غیرقابل گذشت نیز محسوب می شود.

ج) توهین به قومیت ها، ملیت ها یا اقلیت ها

بر اساس ماده ۴۹۹ مکرر قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۹۹)، اگر کسی با قصد ایجاد خشونت یا تنش در جامعه یا با علم به اینکه چنین اثری خواهد داشت، به قومیت های ایرانی، ادیان الهی یا مذاهب اسلامی مصرح در قانون اساسی توهین کند، مرتکب رفتاری فراتر از توهین ساده شده است.

در این موارد، اگر توهین منجر به خشونت یا تنش اجتماعی شود، مرتکب به حبس یا جزای نقدی درجه پنج (یا هر دو) محکوم می شود. اگر چنین پیامدی رخ ندهد، ولی قصد یا علم به وقوع آن وجود داشته باشد، مجازات حبس یا جزای نقدی درجه شش (یا هر دو) در انتظار اوست.

این ماده، نشان دهنده نگاه حساس و دقیق قانون گذار نسبت به حفظ وحدت ملی، حرمت ادیان و اقوام، و پیشگیری از تنش های اجتماعی است. توهین در این حوزه ها نه تنها جرم است، بلکه آثار اجتماعی بسیار جدی تری دارد.

شرایط تحقق جرم توهین ساده

هر رفتاری که آزاردهنده یا بی ادبانه باشد الزاماً جرم نیست؛ قانون برای اینکه عملی را جرم بشناسد، وجود سه عنصر مهم را لازم می داند: عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر معنوی. در ادامه، این سه رکن را در مورد توهین ساده بررسی می کنیم:

عنصر قانونی: مبنا و مشروعیت جرم انگاری

عنصر قانونی یعنی اینکه عمل باید در قانون، به صراحت جرم شناخته شده باشد. در مورد توهین ساده، ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی این وظیفه را بر عهده دارد. این ماده به وضوح توهین را (چه به صورت فحاشی و چه به صورت کاربرد الفاظ رکیک) جرم دانسته است. شرط آن هم این است که توهین در حد قذف نباشد. پس هرگاه دادگاهی بخواهد فردی را به جرم توهین محکوم کند، باید رفتار او منطبق با همین ماده قانونی باشد؛ نه کمتر، نه بیشتر.

عنصر مادی: رفتار بیرونی و مشهود توهین

عنصر مادی یعنی اینکه توهین باید در دنیای خارج به شکل ملموس رخ دهد. این عنصر، خودش چند بخش دارد:

الف) رفتار فیزیکی (لفظی یا غیرلفظی):

معمولاً توهین از طریق گفتار انجام می شود (مثل فحاشی یا تمسخر)، اما می تواند غیرلفظی هم باشد؛ مثلاً با نشان دادن حرکات اهانت آمیز.

ب) وجود طرف مقابل مشخص:

توهین باید به شخصی مشخص یا قابل شناسایی نسبت داده شود. اگر کسی حرفی کلی بزند (مثل «همه شما بی فرهنگید») ممکن است توهین محسوب نشود، چون مخاطب خاص ندارد.

ج) بیان آشکار و قابل اثبات:

رفتار توهین آمیز باید به گونه ای باشد که بتوان آن را در دادگاه اثبات کرد؛ مثلاً با شهادت شهود، ضبط صوتی، یا … . بدون دلیل، ادعای توهین پذیرفته نمی شود.

عنصر معنوی: نیت و قصد توهین آمیز

عنصر معنوی به نیت و انگیزه فرد توهین کننده بازمی گردد. در جرم توهین، عنصر معنوی به صورت سوءنیت عام مطرح می شود، یعنی فرد باید عمدی و آگاهانه مرتکب عمل شود؛ نه از روی شوخی، اشتباه یا ناآگاهی. مثلاً اگر کسی با زبان محلی خودش اصطلاحی به کار ببرد که در زبان دیگر توهین محسوب شود ولی خودش از آن معنا بی خبر باشد، ممکن است سوءنیت منتفی تلقی شود.

نکته مهم این است که قانون صرفاً به قصد تحقیر و اهانت توجه دارد؛ بنابراین اگر ثابت شود که گوینده قصد جدی برای توهین نداشته، ممکن است از تعقیب معاف شود.

آیا توهین باید حتماً علنی باشد؟ (بررسی عنصر علنی یا غیرعلنی بودن توهین)

یکی از تصورات رایج بین مردم این است که اگر توهین در خلوت یا به صورت خصوصی اتفاق بیفتد، دیگر جرم نیست یا قابل شکایت نیست؛ اما از نظر حقوقی، این برداشت کاملاً درست نیست. برای اینکه بفهمیم آیا عنصر علنی بودن جزء ارکان جرم توهین است یا نه، باید کمی دقیق تر نگاه کنیم.

قانون چه می گوید؟

در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی که درباره توهین ساده صحبت می کند، هیچ اشاره ای به لزوم علنی بودن رفتار توهین آمیز نشده است. یعنی بر خلاف برخی جرایم مثل نشر اکاذیب یا تشویش اذهان عمومی که عنصر علنی بودن در آن ها شرط است، در جرم توهین چنین شرطی وجود ندارد.

بنابراین، چه توهین در حضور جمع باشد، چه در فضای خصوصی، در هر دو حالت ممکن است جرم محسوب شود.

ملاک، طرف مقابل است؛ نه حضور دیگران

در توهین، مهم این است که رفتار توهین آمیز به طرف مقابل (شاکی) منتقل شده و به نوعی احساس تحقیر یا بی احترامی در او ایجاد کرده باشد. حضور یا عدم حضور شاهد، فقط ممکن است در اثبات توهین مؤثر باشد، نه در تحقق اصل جرم. برای مثال، اگر شخصی در یک گفت وگوی خصوصی واتساپی، به دیگری فحش بدهد یا الفاظ رکیک استفاده کند، این عمل کاملاً می تواند مشمول ماده ۶۰۸ شود و قابلیت شکایت کیفری داشته باشد. البته باید توجه داشت که توهین در خلوت یا بدون شاهد، ممکن است اثباتش سخت تر باشد. چون در دادگاه، بار اثبات ادعا بر عهده شاکی است و اگر نتواند با دلایلی مثل پیامک، صدای ضبط شده، یا شهادت افراد ثالث، وقوع توهین را ثابت کند، پرونده ممکن است به نتیجه نرسد.

آیا توهین باید حتماً لفظی باشد؟ بررسی اشکال غیرلفظی توهین (اشاره، تصویر، حرکات)

وقتی حرف از توهین می شود، ذهن خیلی ها سریع می رود سمت کلمات رکیک و ناسزا. اما واقعیت این است که توهین می تواند اشکال متنوع تری داشته باشد؛ اشکالی که ممکن است به صورت غیرکلامی و از راه های دیگر هم منتقل شود.

توهین لفظی: ساده ترین و رایج ترین شکل

اکثر پرونده های توهین بر اساس کلمات، الفاظ رکیک یا جملات تحقیرآمیز تشکیل می شود. این نوع توهین معمولاً مستقیم، واضح و راحت تر قابل اثبات است؛ مثلاً کسی به دیگری بگوید «احمق» یا «دزد».

توهین غیرلفظی: حرکت، اشاره و زبان بدن

اما توهین می تواند بدون به کاربردن کلمه انجام شود. مثلاً:

اشاره های تحقیرآمیز: نشان دادن انگشت برای تمسخر، نشان دادن حرکات زشت یا بی احترامی.

رفتارهای تحقیرآمیز: مثلاً کسی را عمداً نادیده گرفتن، پشت سر به او خندیدن، یا قهر و ترک جلسه به قصد تحقیر.

زبان بدن: حالت های خاص صورت یا بدن که به قصد توهین باشد.

در این موارد، توهین شکل کلامی ندارد اما هدف آن تحقیر و اهانت است که تمامی این موارد از نظر قاضی باید بررسی گردد تا روشن شود آیا متضمن عملی که توهین آمیز باشد، بوده یا خیر.

توهین در فضای مجازی

با گسترش شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، عرصه جدیدی برای بروز توهین و ناسزا فراهم شده که می تواند بسیار گسترده تر و آسیب زننده تر از توهین در دنیای واقعی باشد. وقتی فردی در اینستاگرام، تلگرام، واتساپ یا هر پلتفرم دیگری به دیگری فحش می دهد یا توهین می کند،جرم محسوب می شود و قابلیت پیگرد دارد.

برای آشنایی با شیوه پیگیری و شکایت از توهین در فضای مجازی می توانید به مقاله«توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی چیست؟ + مجازات و نمونه شکواییه» در همین سایت، مراجعه بفرمایید.

آیا توهین همیشه جرم است؟ بررسی موارد استثنا

اگرچه توهین از نظر قانون جرم است و مجازات دارد، اما در برخی موارد خاص و استثنایی، رفتارهای توهین آمیز از دایره جرم خارج می شوند و قابل پیگرد نیستند. این موارد معمولاً با توجه به شرایط و نیت مرتکب بررسی می شود.

دفاع مشروع

یکی از مهم ترین استثناها، دفاع مشروع است. اگر شخصی مورد تهدید یا تعرض قرار گیرد و برای دفع خطر فوری، به نحوی رفتار کند که به شکل کلامی یا رفتاری توهین آمیز باشد، قانون معمولاً آن را قابل قبول می داند و به عنوان جرم تلقی نمی کند، مثلاً اگر کسی به شما حمله کند و شما در دفاع از خود، با الفاظ تند یا حتی ناسزا پاسخ دهید، این امر ممکن است در زمره دفاع مشروع قرار گیرد و تعقیب کیفری نداشته باشد.

شوخی یا عذر موجه

گاهی ممکن است فرد بدون قصد توهین و صرفاً در قالب شوخی یا عذر موجه، حرفی بزند که ظاهراً توهین آمیز باشد. در این حالت، سوءنیت وجود ندارد و ممکن است توهین تلقی نشود.

مجازات توهین ساده

تا پیش از سال ۱۳۹۹، مجازات توهین ساده طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی شامل شلاق تا ۷۴ ضربه یا جزای نقدی بود. اما با اصلاح این ماده در سال ۱۳۹۹، مجازات شلاق از آن حذف شد و مجازات صرفاً به جزای نقدی درجه شش محدود گردید. بر اساس ماده ۶۰۸ اصلاح شده:« توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، مستوجب جزای نقدی درجه شش خواهد بود.»

بنابراین در حال حاضر، توهین ساده دیگر حبس یا شلاق ندارد و فقط با جزای نقدی درجه شش (یعنی از 200 میلیون تا 800 میلیون ریال) مجازات می شود. البته قاضی می تواند بسته به شدت توهین، شخصیت مرتکب و شرایط پرونده، حداقل یا حداکثر جزا را تعیین کند.

قابل گذشت یا غیرقابل گذشت بودن جرم توهین ساده

برای اینکه جرمی قابل گذشت باشد، باید در قانون به آن تصریح شود. از آنجا که در بین جرایمی که ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی آن ها را جرایم قابل گذشت دانسته است، این جرم وجود دارد؛ بنابراین باید آن را قابل گذشت دانست. جرم قابل گذشت یعنی جرمی که نیاز به شکایت شاکی خصوصی داشته باشد و بدون شکایت تعقیب و پیگیری صورت نگیرد.

نهاد های ارفاقی در جرم توهین ساده

جرم توهین یکی از جرایم علیه تمامیت معنوی اشخاص است که در نظام حقوقی ایران دارای ضمانت اجرای کیفری می باشد. با توجه به سیاست های کیفری جدید، در برخی موارد امکان اعمال تخفیف در مجازات یا استفاده از نهادهای ارفاقی مانند تعلیق اجرای مجازات، تعویق صدور حکم برای مرتکبان این جرم وجود دارد که در ادامه تک به تک بررسی خواهیم کرد.

تخفیف مجازات

طبق ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی، دادگاه می تواند در شرایط خاص مجازات مرتکب را تخفیف دهد. شرایطی که تخفیف شامل آن می شود در ماده ۳۸ همین قانون به این شکل آمده است:

• گذشت شاکی یا مدعی خصوصی
• همکاری موثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن
• اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم
• اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار موثر وی درحین تحقیق و رسیدگی
• ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری
• کوشش متهم به منظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن
• خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده یا نتایج زیانبار جرم
• مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم

چنانچه یکی از شرایط مذکور وجود داشته باشد، دادگاه می تواند مجازات فرد متهم به توهین را به جزای نقدی درجه۷ یا درجه ۸ تبدیل کند.

درجات مجازات های تعزیری با آخرین اصلاحیه جدید سال ۱۴۰۳

برای آگاهی بیشتر در مورد اعمال تخفیف در جرم توهین می توانید به مقاله ی« تخفیف و تبدیل حبس: شرایط قانونی و نمونه درخواست» مراجعه بفرمایید.

تعلیق اجرای مجازات

مطابق ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی، دادگاه می تواند در صورت وجود شرایطی که در ماده ۴۰ همین قانون آمده است، اجرای مجازات برخی جرایم را برای مدت معینی تعلیق کند. در جرم توهین، در صورت وجود جهات تخفیف، پیش بینی اصلاح مرتکب، جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران و فقدان سابقه کیفری موثر دادگاه می تواند اجرای مجازات را به تعلیق درآورد.

تعویق صدور حکم

طبق ماده ۴۰ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که شرایط تعویق مهیا باشد (وجود جهات تخفیف، پیش بینی اصلاح مرتکب، جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران و فقدان سابقه کیفری موثر)، دادگاه می تواند صدور حکم در مورد جرم توهین را برای مدت مشخصی به تعویق بیندازد.

مرور زمان کیفری در جرم توهین ساده

مرور زمان یکی از نهادهای حقوق کیفری است که باعث از بین رفتن تعقیب، صدور حکم یا اجرای مجازات در صورت گذشت مدت مشخصی می شود. این نهاد در قانون مجازات اسلامی به سه نوع تقسیم می شود:

مرور زمان تعقیب

مطابق ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی، اگر از زمان ارتکاب جرم تا پایان مهلت قانونی تعقیب آغاز نشود، حق تعقیب جرم از بین می رود. مدت مرور زمان تعقیب برای جرم توهین که تعزیری درجه شش محسوب می شود، ۵ سال است. برای مثال، اگر فردی در سال ۱۳۹۵ مرتکب افترا گردد و تا سال ۱۴۰۰ تعقیب نگردد، دیگر امکان تعقیب وی وجود ندارد.

مرور زمان صدور حکم

اگر تعقیب آغاز شود ولی در مدت مشخصی حکمی صادر نشود، مرور زمان باعث از بین رفتن امکان صدور حکم می شود. مطابق ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی، این مدت برای جرایم تعزیری درجه شش، ۵ سال است. برای نمونه، اگر فردی در سال ۱۳۹۵ تحت تعقیب قرار گرفته باشد ولی تا سال ۱۴۰۰ حکمی صادر نشود، امکان صدور حکم از بین می رود.

مرور زمان اجرای حکم

اگر پس از صدور حکم قطعی، مجازات در مدت قانونی اجرا نشود، مرور زمان اجرای حکم اعمال می شود. مطابق ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی، در این جرم در صورتی که از تاریخ قطعیت حکم، ۷ سال بگذرد و مجازات اجرا نشود، دیگر امکان اجرای آن وجود ندارد. برای مثال، اگر فردی در سال ۱۳۹۵ محکوم به جزای نقدی شده باشد ولی تا سال ۱۴۰۲ حکم اجرا نشود، دیگر امکان اجرای آن وجود ندارد.

برای آشنایی بیشتر با نهاد مرور زمان کیفری می توانید به مقاله ی«مرور زمان کیفری: بررسی کامل + نمونه لایحه» مراجعه بفرمایید.

شکایت از توهین چگونه انجام می شود؟ مراحل شکایت کیفری از توهین ساده

وقتی توهین به شما شده و تصمیم گرفته اید از مجرم شکایت کنید، لازم است بدانید مسیر قانونی پیش رویتان چگونه است تا به بهترین شکل حق تان را بگیرید.

تنظیم شکوائیه

اولین قدم، نوشتن شکوائیه ای دقیق و مستند است. شکوائیه باید شامل مشخصات شاکی و متهم، شرح واقعه به زبان ساده و دقیق، مستندات و دلایل احتمالی باشد. در این مرحله بهتر است با ذکر دقیق تاریخ، مکان و نحوه وقوع توهین، موضوع را روشن کنید.

ثبت شکایت در دادسرا یا سامانه ثنا

شکایت خود را می توانید به صورت حضوری یا کتبی به دادسرای محل وقوع جرم یا کلانتری ارائه دهید و یا با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، در سامانه ثنا ثبت بفرمایید.

ارجاع پرونده به واحد تحقیق

بعد از ثبت، دادسرا پرونده را به واحد تحقیق یا بازپرسی می فرستد تا تحقیقات مقدماتی انجام شود. در این مرحله ممکن است از شاهدان، شاکی و متهم تحقیق به عمل آید.

صدور قرار

اگر شاکی و دلایل موجود قوی باشند، بازپرس قرار جلب به دادرسی صادر می کند. در غیر این صورت ممکن است قرار منع تعقیب صادر شود که قابل اعتراض است.

دادرسی در دادگاه کیفری

پرونده به دادگاه کیفری ارسال می شود و پس از بررسی مدارک و دفاعیات، دادگاه حکم مقتضی صادر می کند.

حق شکایت خصوصی و گذشت

توهین ساده از جرایم قابل گذشت است، یعنی با رضایت شاکی، پیگرد کیفری متوقف می شود. بنابراین شاکی در طول روند می تواند از شکایت خود صرف نظر کند.

---

نمونه شکوائیه جرم توهین ساده

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان …

با سلام و احترام؛

اینجانب:

مشخصات شاکی:

نام و نام خانوادگی: …

نام پدر: …

شماره ملی: …

شماره تماس: …

نشانی کامل: …

مشخصات مشتکی عنه:

نام و نام خانوادگی: …

نام پدر: …

شماره ملی: …

نشانی: …

موضوع شکایت: توهین ساده موضوع ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی

مدارک و مستندات پیوست:

۱. اسکرین شات پیامک ها و پیام های فضای مجازی

۲. شهادت شهود

۳. هرگونه مدرک صوتی یا تصویری مرتبط

شرح شکواییه:

اینجانب [نام شاکی] به شماره ملی [شماره ملی] به استحضار می رسانم که در تاریخ [تاریخ دقیق]، متهم [نام متهم] در محل [محل وقوع جرم] با الفاظ رکیک و توهین آمیز همچون [ذکر الفاظ یا رفتار توهین آمیز] به بنده اهانت کرده است که موجب جریحه دار شدن حیثیت و آبروی اینجانب شده است.

با توجه به ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی و قابل گذشت بودن جرم توهین ساده، تقاضای رسیدگی و صدور حکم مقتضی را دارم.

ضمناً مدارک و مستندات فوق جهت اثبات جرم به پیوست ارائه می گردد.

با تشکر و احترام،

نام و نام خانوادگی شاکی: …

تاریخ: …

امضاء

---

دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم توهین ساده

این جرم به دلیل اینکه دارای مجازات تعزیری درجه۶ است، در صلاحیت دادگاه کیفری۲ می باشد. امّا برای شکایت ابتدا باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکایت را در سامانه ثنا ثبت کنید. بعد از ثبت شکایت، پرونده به شعبه دادیاری یا بازپرسی در دادسرا ارجاع داده می شود.

راه های اثبات جرم توهین ساده در دادگاه

وقتی حرف از اثبات جرم توهین ساده می شود، مسئله کمی پیچیده می شود چون معمولاً این جرم از جنس رفتارهای کلامی یا غیرکلامی است که ممکن است به راحتی در دادگاه قابل رؤیت نباشد. بنابراین، شاکی باید بتواند با ابزارها و دلایل معتبر، وقوع توهین را به دادگاه ثابت کند.

شهادت شهود

یکی از رایج ترین و معتبرترین روش های اثبات توهین، شهادت کسانی است که شاهد ماجرا بوده اند. حضور افرادی که شنیده یا دیده اند شخص متهم توهین کرده است، می تواند به عنوان سند قانونی پذیرفته شود.

ارائه پیام های متنی یا صوتی

امروزه اکثر توهین ها حتی در فضای واقعی یا مجازی به صورت پیامک، پیام در شبکه های اجتماعی، یا پیام صوتی ثبت می شود. ارائه این پیام ها به دادگاه، همراه با شناسایی فرستنده، می تواند سند محکمی برای اثبات جرم باشد.

فیلم و عکس

اگر توهین به شکل غیرکلامی مانند حرکات یا تصاویر تحقیرآمیز باشد، ارائه فیلم یا عکس از صحنه جرم می تواند اثبات کننده جرم باشد.

اقرار متهم

اگر متهم در مرحله تحقیقات یا دادگاه اقرار کند که توهین کرده است، این اقرار می تواند به عنوان دلیل اثبات جرم مورد استفاده قرار گیرد.

نظریه کارشناس

در مواردی که موضوع توهین پیچیده یا مربوط به تحلیل زبان بدن یا اشاره باشد، نظریه کارشناس زبان شناس یا روان شناس می تواند در تشخیص منظور توهین آمیز بودن رفتار کمک کند.

بنابراین: اثبات توهین ساده به ابزارها و اسناد مختلفی بستگی دارد که بتوانند وقوع رفتار توهین آمیز را به دادگاه نشان دهند. از شهادت حضار گرفته تا اسناد دیجیتال، همه می توانند نقش حیاتی در نتیجه پرونده داشته باشند.

نقش وکیل در پرونده های توهین ساده

وقتی پای پرونده های توهین ساده به میان می آید، حضور یک وکیل متخصص کیفری نه فقط یک توصیه، بلکه یک ضرورت است که می تواند سرنوشت پرونده را کاملاً تغییر دهد. در ادامه نقش های کلیدی وکیل در این پرونده ها را بررسی می کنیم:

مشاوره حقوقی تخصصی و تعیین استراتژی دفاع یا شکایت

وکیل با تسلط کامل بر قوانین کیفری و رویه های دادگاه، شما را راهنمایی می کند که چگونه بهترین مسیر را برای شکایت یا دفاع انتخاب کنید. این مشاوره کمک می کند تا:

• تشخیص دهید آیا شکایت شما وجاهت قانونی دارد یا خیر،
• نحوه تنظیم شکایت یا لایحه دفاعیه را به شکل حرفه ای و حقوقی انجام دهید،
• مستندات لازم برای اثبات جرم یا دفاع جمع آوری شود،
• تنظیم و ارائه شکوائیه یا لایحه دفاعیه.

وکیل متن شکوائیه یا لایحه دفاعیه را به صورتی تنظیم می کند که کاملاً مطابق با اصول حقوقی و رویه های دادگاه باشد. این باعث می شود پرونده شما با کمترین اشتباهات اداری و حقوقی روبرو شود و احتمال رد شکایت یا رد دفاع کمتر شود.

پیگیری مراحل دادرسی و نمایندگی در دادگاه

وکیل نماینده قانونی شما در دادگاه است و همه مراحل رسیدگی، از تحقیق در دادسرا تا جلسات دادگاه را پیگیری می کند. او از حقوق شما دفاع می کند، از ارائه مدارک گرفته تا استماع دفاعیات و گرفتن تصمیم مطلوب.

کمک به مصالحه و جلب رضایت شاکی

در جرایم قابل گذشت مثل توهین ساده، وکیل می تواند نقش مهمی در میانجی گری و ایجاد مصالحه میان طرفین داشته باشد تا پرونده با رضایت شاکی و کمترین آسیب خاتمه یابد.

جلوگیری از پیامدهای حقوقی و کیفری سنگین تر

وکیل با تجربه می تواند راهکارهای حقوقی ارائه دهد که از تشدید مجازات یا سوءسابقه جلوگیری کند. این موضوع اهمیت بالایی در حفظ حیثیت و آینده حقوقی موکل دارد.

کلام آخر

توهین ساده، ممکن است در نگاه اول فقط یک کلمه یا جمله به نظر برسد، اما پیامدهای حقوقی آن می تواند زندگی شخصی و اجتماعی شما را دستخوش تغییرات جدی کند. قانون، برای حفظ کرامت و حرمت افراد، مجازات هایی تعیین کرده که بدون اطلاع و راهنمایی حقوقی، ممکن است مسیر سخت و پیچیده ای پیش روی شما قرار دهد. اگر احساس می کنید مورد توهین قرار گرفته اید، یا حتی درگیر پرونده ای شده اید که اتهام توهین مطرح شده، به هیچ عنوان به تنهایی اقدام نکنید! استفاده از مشاوره و حمایت یک وکیل متخصص در حوزه حقوق کیفری، می تواند تفاوت بزرگی در نتیجه پرونده و حفظ حقوق شما ایجاد کند.

یک وکیل کاربلد، مسیر درست را به شما نشان می دهد؛ از چگونگی تنظیم شکایت یا دفاع، تا پیگیری مراحل قانونی و گرفتن بهترین نتیجه. وقت و سرمایه تان را با سردرگمی و آزمون وخطا هدر ندهید.

---

وکیل سوال – مرجع تخصصی مشاوره و خدمات حقوقی

وکیل سوال یک پلتفرم تخصصی در حوزه مشاوره و خدمات حقوقی است که تحت مدیریت خانم ام البنین تنکابنی رضایی فعالیت می کند. هدف ما ارائه اطلاعات حقوقی دقیق و ارائه خدمات تخصصی وکالت در زمینه های مختلف، از جمله دعاوی کیفری و حقوقی، امور قراردادی، جرایم سایبری، دعاوی ارزی و مالی، وکالت در امور ثبتی و ملکی است.

اگر به دنبال تنظیم وکالت نامه ای جامع و بی نقص هستید، وکیل سوال با دانش تخصصی و تجربه حقوقی گسترده، همراه شما خواهد بود.

همین حالا مشاوره بگیرید و وکالت نامه ای مطمئن تنظیم کنید!