فسخ قرارداد و آشنایی کامل با قوانین

فسخ قرارداد و قوانین آن: امکان فسخ قرارداد یکی از موارد ضروری هر قرارداد است و باید شرایط مربوطه رعایت شود. در صورت فسخ قرارداد، هر دو طرف ملزم به انحلال آن نیستند و می توانند با رضایت خود قرارداد را انحلال دهند.

اراده هر یک از طرفین کفایت می کند و می توانند با استفاده از خیارات قانونی مانند خیار شرط و خیار عیب به قرارداد پایان دهند. اگر دلیل قانونی برای فسخ وجود نداشته باشد، اما شما در زمان عقد به حق فسخ قرارداد اشاره کرده باشید، می توانید به صورت یک طرفه از قرارداد خارج شوید.

در ادامه بیشتر در مورد فسخ قرارداد و قوانین آن صحبت می کنیم.

فسخ قرارداد و قوانین آن

اگرچه طبق قانون، طرفین قرارداد باید در هر شرایطی به تعهدات خود در قرارداد پایبند بمانند و قرارداد را بدون دلیل قانونی فسخ نکنند؛ اما گاهی اوقات عدم فسخ قرارداد می تواند منجر به ضرر و زیان برای یکی از طرفین شود. در این حالت، قانونگذار به منظور حمایت از حقوق شخصی که ضرر و زیان را تحمل کرده، به او اجازه می دهد که به صورت یکطرفه قرارداد را فسخ کند. یکی از این موارد می تواند فسخ قرارداد اجاره پیش از موعود باشد

خیارات

یکی از موارد فسخ و قوانین آن، خیارات می باشد. قانونگذار در ماده ۳۹۶ قانون مدنی، امکان فسخ قرارداد را برای طرفین عقد فراهم کرده است. این امکان به طرفین اجازه می دهد که در شرایط خاص، قرارداد لازم جاری شده بین خود را به صورت یک طرفه منحل کنند.
خیار به حق فسخی گفته می شود که قانون به هر یک از طرفین در قرارداد لازم داده است. تا در شرایط خاص، بدون نیاز به رضایت طرف دیگر، به صورت یک طرفه معامله را پایان دهند. قبل از بررسی خیارات، باید به این نکته توجه کرد که همیشه باید از حقوق قانونی خود استفاده کرد و از خیارات خود محروم نشد. بسیاری از فروشندگان، با استفاده از اصطلاح “اسقاط خیارات”، تمامی حقوق خریدار را لغو می کنند. برای این منظور می توانید از وکیل ملکی کمک بگیرید. فرم درخواست مشاوره 02188939832

انواع خیارات قانونی

 خیارات قانونی به صورت متنوعی در حقوق مدنی و جزایی وجود دارد. که هر کدام نقش و اهمیت خاصی در حل و فصل اختلافات حقوقی دارند. از جمله اقسام خیارات قانونی می توان به خیار شرط، خیار غبن، خیار تدلیس، خیار مجلس، خیار حیوان، خیار عیب، خیار تخلف از شرط و خیار تاخیر ثمن اشاره کرد.

خیار شرط یا شرط خیار یکی از انواع خیارات است که منشاء ایجاد آن توافق طرفین است و نه حکم قانون. در واقع، افراد در یک قرارداد توافق می کنند که در شرایط خاص و زمان معین، اختیار دارند که بتوانند معامله خود را فسخ کنند.

خیار مجلس یکی دیگر از موارد فسخ قرارداد و قوانین آن است. خیار مجلس یک اصطلاح حقوقی است که به معنای این است که هر دو طرف معامله، پس از انجام توافق در یک جلسه و تا زمانی که جدا نشده اند، می توانند از تصمیم خود برگردند و قرارداد را فسخ کنند. این حق مهم است زیرا به خریدار و فروشنده فرصت می دهد تا بازنگری کنند و در صورت نیاز از معامله انصراف دهند .

در برخی موارد، یکی از طرفین معامله، یعنی خریدار یا فروشنده، ممکن است مغبون شود. این به این معناست که فروشنده کالا را با قیمتی بالاتر از نرخ روز به فروش برساند. هر یک از طرفین قرارداد که در معامله خیانت کرده باشند، می توانند پس از آگاهی از این موضوع، قرارداد را لغو کنند. اما اگر شخص در زمان معامله، در جریان قیمت باشد، قادر به لغو معامله نیست.

 تقلب در معاملات تجاری یک اقدام ناخالص و غیرقانونی است که ممکن است به فریب مشتریان منجر شود. در صورتی که فروشنده در انجام معامله اقدام به تدلیس کند و اطلاعات غلطی ارائه دهد، مشتری حق فسخ قرارداد را دارد. این عمل به شدت محکوم شده و ممکن است منجر به عواقب قانونی برای فروشنده شود. به همین دلیل اطمینان حاصل کردن از صحت اطلاعات و انجام معاملات به صورت شفاف و قانونی بسیار اهمیت دارد.

یکی از موارد دیگر و مهم فسخ قرارداد و قوانین آن خیار حیوان می باشد. در صورتی که معامله ای نظیر خرید یا فروش حیوان انجام شود، قانون به مشتری حق فسخ معامله تا سه روز از زمان عقد آن را می دهد. این حق به مشتری این امکان را می دهد که در صورتی که تصمیم به انصراف از معامله گرفته باشد، بتواند آن را لغو کند. از مسئولیت های مالی مربوطه انصراف یابد. این حق مهمی است که مشتریان در معاملات حیوانی باید از آن آگاه باشند و از آن بهره مند شوند.

در صورتی که پس از خرید یا فروش یک محصول متوجه شوید که محصول مورد معامله عیب دار بوده است، شما حق دارید از فروشنده ارش یا تعویض محصول را درخواست کنید. این حق به شما توسط قوانین مصرف کننده اعطا شده و بیان می کند که شما حق دارید تا پس از خرید یا فروش، در صورت وجود عیب یا نقص در محصول، از این حق بهره مند شوید. این حق به شما امکان می دهد تا به انتخاب خود، محصول را تعمییر یا تعویض کنید یا حتی مبلغ پرداختی خود را بازگردانید.

• خیار تخلف از شرط

خیار تخلف از شرط در معاملات می تواند به فروشنده یا خریدار امکان می دهد تا با قرار دادن یک شرط خاص، از طرف مقابل خواسته خود را اجرا کند. اگر این شرط رعایت نشود، طرف دیگر مجاز است معامله را لغو کند. این نوع توافقات معاملاتی برای حفظ حقوق و تضمین انجام تعهدات مهم است و می تواند به جلوگیری از تخلفات و نقض قراردادها کمک کند.

• خیار تاخیر ثمن  

در این نوع خیار اگر مشتری ثمن معامله را که به صورت نقدی خریده است تا سه روز نپردازد و فروشنده نیز جنس را تحویل ندهد اگر مشتری شرط نکرده باشد که دادن پول را تأخیر بیندازد و شرط تأخیر جنس هم نشده باشد، فروشنده اختیار فسخ معامله را دارد. اگر خریدار حاضر به پرداخت ثمن معامله باشد ولی فروشنده از اخذ آن امتناع نماید، خیار فسخ نخواهد داشت.

تبادل عوضین پس از فسخ قرارداد

با فسخ قرارداد، تکلیف و منافع عوضین تغییر می کند. طبق قوانین، هر طرف ملزم به بازگرداندن عوضین به یکدیگر است و در صورت تلف عوضی، باید مبلغ یا قیمت آن پرداخت شود. به عنوان مثال، اگر یک خودرو به دلیل عیب های آن توسط خریدار فسخ شود، هر دو طرف باید مبلغ خرید و فروش را به یکدیگر بازگردانند.

شرایط اعتبار حق فسخ

حق فسخ اختیار قانونی است که قانون گذار به طرفین عقد داده تا بتوانند در شرایطی به حکم قانون یا توافق ضمن عقد آن را اعمال کنند. اما برای آنکه از نظر حقوقی آثار حق فسخ جاری گردد، منوط به آن است که شخص فسخ کننده، که یکی از طرفین عقد بوده یا شخص ثالث، برای انحلال قرارداد، قصد و رضای باطنی داشته و از روی اجبار و اکراه اقدام نکرده باشد.
در صورتی که یکی از متعاملین واجد اهلیت برای فسخ قرارداد نباشند و از نظر قانونی فاقد قوای عقلانی و دماغی بوده و قدرت تشخیص نداشته باشد، اگر اقدام به فسخ قراردادی کنند، از نظر قانونی، عمل حقوقی آنها فاقد اعتبار و ارزش است

طرح دعوای فسخ قرارداد

هنگامی که یکی از طرفین در یک معامله بوده و دعوی فسخ قرارداد را مطرح می کند، اما طرف دیگر موافق نیست که فسخ قرارداد را پذیرفته و اقدام به بازگرداندن مبالغ نماید، این موضوع به وجود می آید. به عنوان مثال، فرض کنید در یک معامله خریدار ملک با انصراف از قرارداد موافقت کرده و می خواهد مبلغ معامله را دریافت کند. در این حالت، اگر فروشنده اقدام به بازگرداندن مبلغ ننماید، خریدار می تواند قبل از اقدام به ارائه دعوی، اظهارنامه ای را درخصوص فسخ قرارداد تهیه و به فروشنده اعلام کند که می خواهد قرارداد را فسخ کند.

 پیشنهاد مطالعه:

مقاله فسخ قرارداد و تعریف و انواع آن در حقوق کشور انگلیس