فریب د ر ازد واج این جرم چه آثار حقوقی در کشور ما در بردارد

زن و شوهر چه قبل از آغاز زند گی مشترک و چه پس از آغاز زند گی مشترک، باید صد اقت و راستی را سرلوحه زند گی خویش قرار د هند ؛ حال اگر به هر د لیلی یکی از طرفین با د روغ و فریب به د نبال جلب رضایت طرف مقابلش باشد ، قوانین و مقررات موجود ، مسئولیت حقوقی برای فرد خاطی تعیین کرد ه است.در این مقاله می خواهیم درباره فریب د ر ازد واج مطالبی برایتان بیان کنیم.

«صد اقت» مهمترین رکن د ر آغاز یک زند گی مشترک و موفق است؛ البته بسیاری هم هستند که با کنارگذاشتن این اصل مهم، با فریب، د روغ و نیرنگ سعی د ر آغاز زند گی مشترک د ارند . اما آیا تفاوتی بین صد اقت و د روغ د ر آغاز زند گی مشترک نیست؟

زن و شوهر چه قبل از آغاز زند گی مشترک و چه پس از آغاز زند گی مشترک، باید صد اقت و راستی را سرلوحه زند گی خویش قرار د هند ؛ حال اگر به هر د لیلی یکی از طرفین از این مسیر خارج شد ه و به خصوص پیش از آغاز زند گی مشترک، با د روغ و فریب به د نبال جلب رضایت طرف مقابلش باشد ، د ر این صورت، قوانین و مقررات موجود ، مسئولیت حقوقی برای فرد خاطی تعیین کرد ه است. سعید شکاری نمین، حقوقد ان به تشریح موضوع فریب د ر ازد واج  پرد اخته است.

شکاری نمین د رباره عد م صد اقت هنگام انتخاب همسر گفت: فریب د اد ن طرف مقابل قبل از ازد واج، مسئولیت های کیفری و مد نی را متوجه مرتکب این جرم کرد ه و برای فریب خورد ه حقوقی را به وجود می آورد .

مصاد یقی از فریب د ر ازد واج

این حقوقد ان تصریح کرد : فریب د ر ازد واج عبارت از گفتار و اعمال و رفتار متقلبانه و حیله گرانه ای که شخص به منظور گول زد ن و اغفال طرف مقابل؛ خود را با ویژگی ها و صفاتی د روغین و واهی که واقعیت ند ارد یا با کتمان و مخفی کرد ن عیوب و ایراد اتی معرفی می کند .

شکاری نمین د رباره مصاد یق فریب د ر ازد واج اد امه د اد : باید با گفتار و اعمال ماد ی و ملموس همراه باشد ، امور خلاف واقع و اد عا های موهوم را د ارای ظاهری واقعی جلوه د اد ه و اعتماد طرف مقابل را به حقیقی بود ن آنها جلب کند .

وی افزود : د ر اکثر موارد اعمال فریبند ه و اقد امات متقلبانه برای اغفال طرف مقابل با صحنه سازی ها و عملیات نمایشی همراه است، تا آن موضوع د روغین و غیر واقعی مطرح شد ه، مطلبی واقعی جلوه گر شود .

برای مثال یک مرد د ر بد و آشنایی با زن، خود را مد یرعامل یک شرکت تجاری معرفی می کند یا پسری که می خواهد د ختری را مجذوب خود کند ، با ارایه مد ارک مجعول و تقلبی مثل مد رک تحصیلی د انشگاهی یا کارت شناسایی خود را د کتر یا مهند س یا د ارای مد ارج علمی سطح بالا معرفی می کند .

این حقوقد ان اضافه کرد : یا برای مثال، د ختری که موی سر ند ارد یا صورت آبله رویی د ارد با گذاشتن کلاه گیس و آرایش ماهرانه، خود را د ختری زیبا و بد ون عیب و ایراد به خواستگارش نشان می د هد .

شکاری نمین خاطرنشان کرد : مطابق نظریه اد اره حقوقی قوه قضاییه، د ر صورتی که زوجه ازد واج کرد ه و طلاق گرفته باشد و د ر ازد واج بعد ی موضوع را مخفی کند ، از جمله موارد فریب د ر ازد واج تلقی می شود .

وی تاکید کرد : ملاک و میزان تشخیص فریب، عرف حاکم بر روابط اجتماعی است.

مسئولیت کیفری فریب د هند ه د ر ازد واج

این حقوقد ان با اشاره به جرم انگاری فریب د ر ازد واج، توضیح د اد : مطابق ماد ه 647 قانون مجازات اسلامی(تعزیرات) مصوب سال1375چنانچه هریک از زوجین قبل از ازد واج طرف خود را به امور واهی از قبیل د اشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب د هد و عقد بر مبنای هر یک از آنها واقع شود مرتکب به حبس تعزیری از 6 ماه تا د و سال محکوم می شود پایه و اساس جرم مذکور فریب است.

وی تاکید کرد : این جرم جرمی مرکب بود ه و از سه جزء تشکیل می شود : جزءاول، متوسل شد ن مرتکب به امور واهی و غیر واقعی است. جزءد وم، فریب خورد ن طرف مقابل، جزءسوم منتهی شد ن اعمال و گفتار متقلبانه به عقد ازد واج.

بنابراین جرم مذکور د ر عین حال جرمی مقید بود ه و د ر صورتی که به ازد واج ختم نشود ، برای مرتکب مسؤلیت کیفری نخواهد د اشت. این حقوقد ان با بیان اینکه جرم فریب د ر ازد واج اختصاص به قبل از ازد واج د ارد ، افزود : اگر مرد ی  بخواهد بعد از ازد واج زن خود را طلاق د هد ،اما زن با توسل به اعمال و گفتار متقلبانه و امور واهی مرد را از طلاق د اد ن منصرف کند ،از شمول ماد ه قانونی خارج است.

وی افزود : عنصرمعنوی جرم فریب د ر ازد واج نیز شامل سوء نیت عام و سوءنیت خاص است؛ سوءنیت عام یعنی اینکه مرتکب خود آگاه و عالم به واهی و غیر واقعی بود ن آنچه که وسیله فریب د اد ن طرف عقد قرارد اد ه میباشد و سوءنیت خاص با عنایت به مقید بود ن این جرم، عبارت از خواستن و حصول نتیجه یعنی وقوع ازد واج.

شکاری نمین تصریح کرد :  تحقق جرم مذکور موکول به واهی بود ن مطالبی است که مطرح شد ه است و هر چیزی که شخص خود را با آن ویژگی و صفت معرفی کرد ه فاقد آن باشد ؛ امری واهی محسوب می شود .

وی تصریح کرد : د ر صورتی که اعمال حیله گرانه و اقد امات مکارانه مرتکب ، موجب اغفال طرف مقابل شود از مصاد یق فریب د ر ازد واج بود ه و د ر این خصوص زیرک و باهوش بود ن یا ساد ه اند یشی و زود باوری فریب خورد ه تأثیری د ر نتیجه کار نخواهد د اشت.

این حقوقد ان بیان کرد : قانونگذار د ر این ماد ه قانونی از کلمه زوجین استفاد ه کرد ه است بنابراین حکم ماد ه مذکور فقط شامل زوج و زوجه است د ر صورتی که یکی از نزد یکان مانند پد ر و یا ماد ر یا شخص ثالثی مانند واسطه ازد واج، طرف مقابل را با همد ستی و تبانی زوج یا زوجه فریب د اد ه یا نحوه و طریق فریب د اد ن را به مرتکب ارایه کند و یا به هر شکلی امکان گول خورد ن و اغفال طرف مقابل را تسهیل و ایجاد کند ، معاون د ر جرم بود ه و از این جهت قابل تعقیب هستند .

ضمانت اجرای فریب د ر ازد واج

شکاری نمین با اشاره به ضمانت اجرای حقوقی فریب د ر ازد واج اظهار کرد : د ر صورتی که مرتکب فریب زن باشد ، مرد قبل از نزد یکی و ایجاد ارتباط زناشویی، هیچ تکلیفی برای پرد اخت مهریه ند ارد و اگر تمام یا قسمتی از مهریه را  پرد اخت کرد ه باشد ،به د لیل د ارا شد ن بلا جهت زن و منشأ باطل این د ریافت، قابل پس گرفتن و استرد اد است.

این حقوقد ان افزود : اگر مرد پس از نزد یکی از عیوب و ایراد ات زن مطلع شود ، د ر صورتی که از حق فسخ فوری استفاد ه نکند زن استحقاق د ریافت تمام مهریه را د ارد ،  اگر با عنایت به اینکه اعمال حق فسخ فوری است و فوریت آن به نظر عرف می باشد ، از این حق استفاد ه و عقد ازد واج منحل شود ، زن مستحق د ریافت مهریه نیست.

وی بیان کرد : اگر فسخ و انحلال ازد واج ناشی از وجود عنن یعنی ناتوانی جنسی مرد باشد ، طبق ماد ه1101 قانون مد نی زن استحقاق د ریافت نصف مهریه را خواهد د اشت د ر صورتی که فریب د هند ه مرد باشد ، زن می تواند حقوق قانونی خود از جمله مهریه را د ریافت کند ، اگر فریب د هند ه پد ر یا ماد ر زوجه و یا شخص ثالثی مانند واسطه ازد واج باشند ،مرد میتواند مهریه پرد اخت شد ه به زن را از عامل فریب مطالبه نماید .

فریب د ر ازد واج غیرقابل گذشت است

وی گفت: این جرم ازجمله جرائم غیر قابل گذشت بود ه ود رصورتی که فریب خورد ه از جرم گذشت کند د اد گاه رسید گی کنند ه می تواند بر اساس ماد ه 37 قانون مجازات اسلامی سال92 مجازات مرتکب را تخفیف د هد .

این حقوقد ان خاطرنشان کرد : البته باید توجه د اشت که ممکن است عقد ازد واج بر مبنای صفتی غیر واقعی منعقد شود و شخص بد ون توسل به وسایل متقلبانه، طرف مقابل را به خود جذب و جلب کرد ه باشد ، این قبیل اعمال فاقد وصف مجرمانه بود ه و از شمول جرم کیفری خارج است و تنها ضمانت اجرای حقوقی د ارد .