تفاوت حق سرقفلی با حق کسب و پیشه در چیست

تفاوت حق سرقفلی با حق کسب و پیشه یا تجارت: حق کسب و پیشه و سرقفلی، هر دو از جمله حقوق مادی، اعتباری و غیر مادی هستند، اما با این وجود، این حقوق اختلافات و تفاوت هایی با یکدیگر دارند. متأسفانه در بسیاری از موارد، این حقوق با یکدیگر اشتباه گرفته شده و به جای صحیحشان استفاده می شود.

حق کسب و پیشه

حق کسب و کار، حقی است که به دلیل رشد و اعتباری که کسب و کار با فعالیت خود، در محیط تجاری ایجاد می کند، به آن تعلق می گیرد.

این حق به تدریج و به دلیل اقدامات مستاجر پدیدار می شود. در زمان امضای قرارداد اجاره، حق کسب و پیشه وجود ندارد و تنها با تلاش های مستاجر، این حق شکل می گیرد.

اگر یک فرد یک فروشگاه را اجاره دهد، مستأجر مختلف انواع چای را به مشتریان ارائه می دهد. به دلیل کیفیت بالای چای های مختلف در این فروشگاه، تعداد زیادی مشتری برای خرید جذب می شوند. پس از گذشت سال ها، این مغازه در شهر یا منطقه به عنوان مرجع خرید چای با کیفیت شناخته شد. قبل از حضور این فرد، این مغازه هیچ شهرتی نداشت و تنها اقدامات مستأجر آن نیازمند بهبود بود. اگر در این وضعیت قرارداد اجاره به پایان برسد یا موجر از مستأجر درخواست تخلیه ملک کند، فرد مذکور حق دریافت حق کسب و پیشه را خواهد داشت.

حق سرقفلی

طبق قانون سرقفلی یک حق است که در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال ۱۳۷۶ ذکر شده است. طبق این حق، هنگام انعقاد قرارداد اجاره، مستاجر مبلغی به عنوان حق سرقفلی به موجر پرداخت می کند و در پایان مدت قرارداد اجاره این مبلغ را از او دریافت می کند. پرداخت سرقفلی به دلیل اعتبار ملک تجاری به مالک انجام می شود.

مبلغ حق سرقفلی متاثر از مهلت اجاره، نرخ تورم و شهرت و اعتبار ملک تجاری است. این مبلغ از اجاره جداگانه محاسبه می شود و در اکثر موارد، مستاجران مبالغ کمتری برای حق سرقفلی پرداخت می کنند نسبت به ارزش واقعی ملک، زیرا موجر بیشترین مبلغ را به عنوان حق سرقفلی از آن ها دریافت می کند.

می توانید از طریق پر کردن فرم درخواست مشاوره، در ارتباط با سرقفلی از وکیل سر قفلی کمک بگیرید. تلفن دفتر 02188939832

ضرورت شناخت تفاوت های سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت

از آنجا که مسئله تخلیه اماکن تجاری یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز در حوزه حقوق مربوط به املاک محسوب می شود و تصمیم گیری در این زمینه به عواملی همچون سرقفلی، حق کسب و پیشه و تجارت وابسته است، لازم است که این دو مفهوم به طور دقیق و عملی مورد بررسی قرار گیرد تا از خطاها در تصمیم گیری و محاسبات جلوگیری شود.

برای مثال، تأثیر پرداخت سرقفلی در یک ملک یا اینکه ملک تجاری تنها برای دریافت حق کسب و تجارت باشد، در هنگام کارشناسی ممکن است باعث نوسان تا ۷۰ درصدی در قیمت ملک تجاری شود. بنابراین، تفاوت بین این دو اصطلاح حقوقی تنها یک موضوع علمی نیست.

به جای این، اثرهای قانونی آن چیزی که از نظر تخلیه یا عدم تخلیه ممکن است، چه از نظر پوشش قانونی آن (از جمله قانون ۱۳۵۶ یا قانون ۱۳۷۶) و در آخر از نظر هزینه ها و حقوق مستاجر تفاوت های زیادی دارد؛ بنابراین نمی توان از این موضوع بدون داشتن دانش کامل آن عبور کرد.

اگر در مسئله فک رهن مشکلی داشته باشید می توانید از وکیل فک رهن کمک بگیرید.

فرم درخواست مشاوره

تلفن دفتر 02188939832

تفاوت سرقفلی با حق کسب و پیشه یا تجارت

از جمله تفاوت های سرقفلی با حق کسب و پیشه یا تجارت در موارد زیر می باشد

• مقدار و هزینه اجاره به موقعیت جغرافیایی و کیفیت ساختمان و تجهیزات مورد استفاده وابسته است. اما در ارتباط با حرفه و شغل، این موارد ملاک نیستند. باید مدت زمان اجاره، شهرت مستاجر و نوع فعالیت، ملاک محاسبه قرار گیرد.
• در تعیین مبلغ سرقفلی، قواعد عمومی تاثیری ندارند. صاحب مکان مسئولیت تعیین این مقدار را بر عهده دارد. اما حق کسب و کار و تجارت با مشورت کارشناس تعیین می شود.
• سرقفلی مربوط به مکان است اما حق کسب و کار مربوط به شغل و بازرگانی است.
• هنگامی که سرقفلی در ابتدا گرفته می شود، احتمالا مالک مکان از حق خود صرف نظر می کند و از مستأجر سرقفلی نمی گیرد. اما در حق کسب و پیشه، زمانی که حقی ابتدا وجود ندارد و تا زمانی که به وجود می آید، مالک و مستأجر نمی توانند در مورد آن توافق کنند.
• پرداخت سرقفلی به مالک ملک تجاری یا به مستأجر اول انجام می شود. اما حق کسب و پیشه به مستأجر پرداخت می شود.
• اگر مستأجر تخلف کند و حق سرقفلی داشته باشد. مالک (موجر) می تواند اجاره را لغو کرده و مستأجر را اخراج کند. اما در مورد حق کسب و کار، اگر مستأجر تخلف کند، حق کسب و کار از بین می رود. بیشتر مواقع، انتقال به دیگری بدون پرداخت نصف حق کسب و پیشه، یک استثنا است.
• هنگام استفاده از مکان تجاری، مالک مکان می تواند سرقفلی به خود پرداخت کند. اگر طرح های دستگاه های دولتی و شهرداری اجرا شود.

نحوه ایجاد

اولین تفاوت بین آنها در نحوه بروز یافتن آنها است. همانطور که گفته شد، حق کسب و کار در زمان امضای قرارداد اجاره وجود ندارد و تدریجاً به وجود می آید؛ اما حق سرقفلی در زمان امضای قرارداد اجاره وجود دارد. در زمان امضای قرارداد اجاره، موجر و مستاجر به توافق در خصوص مقدار سرقفلی می رسند.

از بین رفتن حقوق

تفاوت بین حق سرقفلی و حق کسب و پیشه، در سقوط آن ها قرار دارد. امکان دارد که حق کسب و پیشه مستاجر به طور کامل یا جزئی از بین برود و به او تعلق نگیرد؛ اما حق سرقفلی حتی با تخلف مستأجر از بین نمی رود.

تبدیل به سرقفلی

قانون روابط مالک و مستأجر ۷۶ حق کسب و پیشه را در نظر نگرفته است. در این قانون، حق سرقفلی به جای حق کسب و پیشه ذکر شده است. بسیاری از افراد این دو مورد را هم معنی می دانند. اما در واقع تبدیل حق کسب و پیشه به حق سرقفلی به دلیل تفاوت هایی که بیان کردیم امکان پذیر نیست، زیرا این حقوق یکسان نیستند.

نکته : در بشین مشاغلی مانند سردفتری، پزشکی و وکالت، مفهوم حق کسب و پیشه و تجارت وجود ندارد. این نوع شغل ها تحت قوانین و ضوابط خاصی قرار دارند و با تعریف اصطلاحی کسب و کار متفاوتی دارند. بنابراین، در محل هایی که این مشاغل خاص وجود دارند، حق کسب و پیشه و تجارت به رسمیت شناخته نمی شود. حق کسب و پیشه و تجارت تنها برای اماکن تجاری معتبر است و در مکان های مسکونی قابل اجرا نیست.

پیشنهاد مطالعه: